historie

De naam Spitsbergen is gegeven door de bemanning van de Nederlander Willem Barentsz in 1596

Spitsbergen is een eilandengroep in de Noordelijke ijszee, zo'n 565 Km ten noorden van Noorwegen dat uit drie grotere en meerdere kleine eilanden bestaat. De geografische ligging is tussen 71°-81° N & 10°-35° O. De oppervlakte is ca. 63.000 km² (net zo groot als Nederland en België samen) waarvan 60% bedekt is met gletsjers. Dit is niet altijd zo geweest, 360 – 60 miljoen jaar terug lag Spitsbergen rond de evenaar. Langzaam is deze eilanden groep in noordelijke richting geschoven.

De naam Spitsbergen is gegeven door de bemanning van de Nederlander Willem Barentsz in 1596, die onderweg was naar Novaya Zemlya, op zoek naar een noordelijke route naar oost Azië. Hoewel de naam Spitsbergen (of Spitzbergen in het Duits) algemeen bekend is, geven de Noren de voorkeur aan de naam Svalbard wat 'koude rand' betekent, deze naam is voor het eerst gevonden in een IJslands geschrift uit 1194, het is niet zeker of er ook daadwerkelijk dit land mee bedoeld werd (in IJsland kan men ook 2 dorpjes vinden met de naam Svalbard). Wanneer de Noren het over Spitsbergen hebben, bedoelen zij alleen het grote westelijke bewoonde eiland. Willem Barentsz dacht dat het een stuk van Groenland was, om deze reden meenden de Denen dat het van hun was. Na enkele jaren hadden de walvisvaarders de gehele kust in kaart gebracht en begon de strijd om het land en zijn walvissen. Deze walvissen waren zeer waardevol vanwege hun blubber. (zie ook de walvissen pagina bij fauna). In 1906 richtte John Munro Longyear de Arctic Coal Company op. Dit bedrijf werd in 1916 verkocht aan Store Norske Spitsbergen Kulkompani A/S (SNSK). Hierna hebben vele mijnbouwbedrijven zich hier gevestigd. Nu wordt er alleen nog maar in Longyearbyen en Sveagruva door SNSK en in Barentsburg door het Russische Trust Arktikugol gedolven.

In 1920 is het Spitsbergenverdrag opgemaakt daardoor valt Spitsbergen onder Noors toezicht. Maar het land staat wel op zichzelf, de belastingen zijn anders geregeld dan in Noorwegen en het geld afkomstig uit Spitsbergen, moet ook daar weer benut worden. (Er wordt geen belasting geheven op bijv. drank, zodat de prijzen een stuk lager zijn dan in Noorwegen.) Aan het hoofd staat de gouverneur (Sysselmannen), die gekozen wordt. De eerste alinea van dit verdrag staat onderaan deze pagina. Alle overblijfselen van voor 1946 zijn cultureel erfgoed, dit houdt in dat er voorzichtig mee om gegaan moet worden en niet beschadigt. Voorbeeld hier van zijn de 'restanten' van de mijnbouw en de walvisvaart. In totaal wonen er ongeveer 2500 mensen - dat is net zoveel als IJsberen. Longyearbyen is de ‘hoofdstad’. Barentsburg is met zijn Russische kolenmijnen de tweede. Hier wonen 500 mensen uit Rusland en de Oekraïne, die werken voor Trust Arktikugol, een Russisch staatsbedrijf. Het dorp heeft zijn eigen energievoorziening, ziekenhuis, hotel, sporthal en zelfs een kas en een boerderij met varkens en koeien. Ook het Russische consulaat in Spitsbergen, bevindt zich in Barentsburg. Als je als toerist boodschappen wilt doen, ben je aangewezen op Longyearbyen. Hier bevindt zich een echt winkelcentrum. In Ny Ålesund is wel een klein winkeltje, maar die heeft alleen het hoogst noodzakelijke.

Annex 1 Treaty between Norway, the United States of America, Denmark, France, Italy, Japan, the Netherlands, the Great Britain and Ireland and the British Dominions beyond the Seas and Sweden relating to Spitsbergen of 9 February 1920

The Treaty has been ratified by all of the saidsignatories and the instruments of ratification have been deposited at Paris on the following dates: the Netherlands 3 September 1920, Great Britain and Ireland 29 December 1923, Denmark 24 January 1924, the United States of America 2 April 1924, Italy 6 August 1924, France 6 September 1924, Sweden 15 September 1924, Norway 8 October 1924, Japan 2 April 1925.

The Treaty enetered into force in its entirety on 14 August 1925. As of 14 September 1999, the following states are parties to the Svalbard Treaty: Afganistan,Alabania, Argentina, Australia, Austria, Belgium, Bulgaria, Canada, Chile, China, Denmark, the Dominican Republic, Estonia, Egypt, Finland, France,Germany, Greece, Hungary, Iceland, India, Italy, Japan, Monaco, the Netherlands, New Zealand,Norway, Poland, Portugal, Romania,Russia, SaudiArabia, Spain, Sweden, Switzerland,South Africa, the United Kingdom, the United States of America and Venezuela. Article 1 The High Contracting Parties undertake to recognize, subject to the stipulations of the present Treaty, the full and absolute sovereignty of Norway over the Archipelago of Spitsbergen, comprising, with Bear Island of Beeren-Eiland, all the islands situated between 10° and 35° longitude East of Greenwich and between 74° and 81° latitude North, especially West Spitsbergen, North-East Land, Barents Island, Edge Island, Wiche Islands, Hope Island or Hopen-Eiland, and Prince Charles Forland, together with all islands great or small and rocks appertaining thereto.

Nieuws omtrent Spitsbergen

Ook in Nederland is Spitsbergen regelmatig in het nieuws. Een overzicht vindt u door op het plaatje te klikken.